Và trong lần phỏng vấn trên kênh truyền hình CNN gần đây, Jack Ma vẫn còn giận dữ. Ông nhảy ra khỏi ghế và mô tả tỉ mỉ về 100 nhà cung cấp mới nhất mà ông đã loại ra khỏi trang web Alibaba vì đã lừa đảo hàng ngàn khách hàng nước ngoài, hay không cung cấp hàng cho khách hàng.

Ma phát biểu với một giọng điệu nhanh và dứt khoát: ”Tội của họ là có chủ ý lấy chứng nhận “Gold Supplier” (Nhà cung cấp vàng) của Alibaba, sau đó bán hàng giả, hàng nhái hay lừa đảo khách hàng. Đây là những hành động không thể chấp nhận được, nó phá hoại uy tín của Alibaba và lòng tin của khách hàng“.

Và cho đến thời điểm này, đây là vụ bê bối tồi tệ nhất làm chấn động Alibaba, một hệ thống với nhiều trang web thương mại điện tử như Alibaba.com, taobao.com… đã thành công trong 12 năm.

Ông cho biết, lần đầu tiên ông biết hành vi lừa đảo này là từ một thư điện tử ông nhận được từ Jane Jiang, một người đồng sáng lập, người mà vào cuối năm ngoái đã đảm nhận bộ phận “Lòng tin và An toàn” cũng như hệ thống kinh doanh B2B (giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp) của tập đoàn. Bức thư của bà đã làm ông và một nhóm nhỏ các nhà điều hành bị choáng váng.

Ngay đêm đó, Ma đã gọi những người đồng sự cấp cao đang giải trí tại một quán bar gần trụ sở chính của công ty ở quê nhà Quảng Châu. Ông đã chỉ thị rằng: “Đây là vấn đề vi phạm đạo đức kinh doanh không chấp nhận được, cũng có thể là hành động phá hoại mang tính hệ thống. Một cuộc điều tra nội bộ cần được bắt đầu, và đây có thể là vấn đề đau đầu nhất trong sự nghiệp của chúng ta”.

Thêm 2.300 nhà cung cấp khác trên trang web bị phát hiện là giả mạo. “Đây là là khoản thiệt hại không lớn của Alibaba về mặt tài chính (khoảng 2 triệu USD), nhưng là thiệt hại lớn về uy tín quốc gia và là rủi ro không thể đo lường được cho hàng triệu nhà sản xuất”, Ma cho biết.

Nhiệm vụ của Alibaba là thay đổi thế giới, khác với những lời tuyên bố rập khuôn của thung lũng Sillicon, mục tiêu của Ma là giúp 10 triệu doanh nghiệp nhỏ tăng hiệu quả kinh doanh bằng thương mại điện tử, tạo ra 100 triệu công việc và phục vụ 1 tỉ người trên toàn cầu.

Nhưng thương hiệu “Made in China” đang chìm sâu vào những vụ bê bối về chất lượng đã làm cho cam kết của Ma trở nên khó khăn hơn nhiều, nếu không nói là đang trong cơn khủng hoảng, cho dù hàng hóa Trung Quốc đang tràn ngập thị trường toàn cầu.

Những đồ chơi, thức ăn vật nuôi, dược phẩm hay sản phẩm điện tử đến từ Trung Quốc đều bị nghi ngờ. Một bản khảo sát vào năm 2010 cho Pew Prescription Project cho thấy rằng, có 70% người Mỹ không tin tưởng vào các đơn thuốc từ Trung Quốc. Người Trung Quốc cũng đang trở nên thận trọng cao độ đối với thương hiệu của họ.

Jack Ma đã tạo dựng lên một đế chế. Hầu như mọi thứ được sản xuất ở Trung Quốc có thể được mua - bán và thanh toán qua một trong các kênh của Ma. Có rất nhiều kênh khác có quy mô nhỏ hơn Alibaba.com - công ty niêm yết duy nhất của tập đoàn này, có giá trị vốn hóa thị trường 8,8 tỉ đô la và doanh thu thuần 225 triệu đô la trên tổng 853 triệu đô la doanh thu vào năm ngoái.

Taobao.com - trang bán lẻ trực tuyến của Alibaba, có doanh thu thuần vào khoảng 36 triệu đô la trên 640 triệu đô la doanh số vào năm
2010 (số liệu của Goldmans Sachs).

Taobao đã vượt qua Ebay ở Trung Quốc, chiếm gần 80% thị phần với 60 tỉ đô la doanh số trực tuyến vào năm ngoái, gần một nửa số lô hàng vận chuyển tại Trung quốc là từ các giao dịch của Taobao, theo con số thống kê của chính phủ, và kết quả là, tập đoàn Alibaba và các đối tác đang đầu tư hàng tỉ đô la vào lĩnh vực logistics.

Alibaba.com là hệ thống mua bán thương mại điện tử lớn nhất trong thương mại toàn cầu, với 18 triệu người dùng đăng kí trên trang web tiếng Anh và 44 triệu người dùng khác ở Trung Quốc. Các công ty tham gia chủ yếu là vừa và nhỏ, mua và bán hàng, hầu hết đều sản xuất từ Trung Quốc.

Tất cả đều cho rằng, đế chế thương mại điện tử của Ma trị giá vào khoảng 20 tỉ đô la. Giá cổ phiếu của riêng ông vào khoảng 1,6 tỉ đô la. Nhưng, ông buồn bã lưu ý rằng, điều đó không làm cho ông trở thành người hùng.

Trước khi vụ bê bối diễn ra, Alibaba.com đã tai tiếng với đầy rẫy những nhà cung cấp gian lận và các vụ lừa đảo. Một cuộc điều tra gần đây đưa ra ánh sáng một “chiếc túi trông giống hàng cao cấp của Luis Vuitton” đang được với giá chỉ 60USD, một đĩa DVD giả của bộ phim đoạt giải Oscar King’s speech với giá 75 cent, và một đồng hồ Rolex giả giá 220USD.

Taobao đã tháo xuống 14 triệu hàng hóa thông qua hệ thống sàng lọc với một đội chống hàng giả vào khoảng 400 nhân viên.

Có thời điểm, văn phòng của đại diện thương mại Mỹ vừa mô tả Taobao là một thị trường “khét tiếng” với các món hàng giả. Ma đã giận dữ với sự chỉ trích này: “Tôi không phải là người tạo ra căn bệnh ung thư này”, ông nói to hơn: “Tôi là người đang chữa trị nó”.

Cuộc chiến của Ma và Alibaba trên mặt trận hàng giả vẫn đang tiếp tục.